Europejskie Forum Organizacji Medycznych
i Światowej Organizacji Zdrowia
DEKLARACJA O AUTONOMII LEKARZA
- świadomi zapisania przez Europejskie Forum Organizacji Medycznych i Światowej Organizacji Zdrowia projektu w Izraelu w Tel Avivie w dniach 7-9 marca 1999
- potwierdzając, że najważniejszym obowiązkiem lekarzy jest sprawowanie opieki1 nad pacjentem,
- uznając, że rzeczywista, właściwa autonomia wykonywania zawodu lekarza jest niezbędna, jeśli mają oni wypełniać swoje obowiązki wobec pacjentów i przestrzegać kodeksu etyki, który reguluje postępowanie lekarskie,
- akceptując, że spoczywająca na lekarzach odpowiedzialność narzuca im obowiązek świadomej skutecznej (efektywnej) samoregulacji,
- podkreślając, że każdy lekarz z osobna, a także cała społeczność lekarska weźmie pod uwagę strukturę, zasoby i kulturę społeczeństwa, którego są częścią,
- potwierdzając, że jako cała społeczność lekarska, lekarze przyjmują odpowiedzialność za ustalanie standardów jakości opieki lekarskiej każdego lekarza względem swoich pacjentów jako część procesu samoregulacji,
- uznając, że społeczeństwo gwarantuje autonomię zawodu lekarza wymagając jednocześnie od lekarzy odpowiedzialności, co tworzy właśnie podstawy zaufania, jakim obdarza ono lekarzy,
- uznając stanowiska. Światowego Towarzystwa Medycznego (The World Medical Association) o Autonomii i Samoregulacji Zawodu Lekarza (Professional Autonomy and Self-Regulation) (Madryt, 1987), i o prawach Pacjenta (Lizbona, 1981 i Bali, 1995), a także stanowisko Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów (CP) o Autonomii Zawodowej i Odpowiedzialności (1999)
- uważając, że sprawowanie opieki2 nad pacjentem i autonomia lekarza jest zagrożona wszędzie tam, gdzie ogranicza się wolność zawodową przez powstrzymywanie lub wydzielanie środków dla celów ekonomicznych,
- uważa za istotne, by ustawodawstwo odnoszące się do wykonywania zawodu lekarza przez lekarzy posiadających pełne kwalifikacje uwzględniało następujące okoliczności i reguły, stosownie do roli jaką lekarze odgrywają w społeczeństwie:
- autonomia wykonywania zawodu niezbędna jest, aby lekarze mogli podejmować decyzje kliniczne dotyczące sprawowania opieki3 nad pacjentem;
- zaufanie, jakie społeczeństwo pokłada w lekarzach zasługuje na przyznanie im odpowiedniej autonomii zawodowej ;
- w najlepszym interesie pacjenta lekarze mają obowiązek zachowania tajemnicy lekarskiej w czasie sprawowania swoich obowiązków, a prawo lekarza do wywiązania się z tego obowiązku powinno być regulowane przez przepisy;
- wszyscy lekarze powinni mieć prawo do samodzielnej praktyki 4;
- lekarz nie powinien być karany finansowo, ani w żaden inny sposób wtedy, gdy działa w imieniu chorych i słabych pacjentów, aby zagwarantować:
- jednakowy dostęp do efektywnego leczenia;
- dostęp do wystarczających (dostatecznych) środków potrzebnych do sprawowania opieki nad każdym pacjentem;
- przepisy odnoszące się do autonomii wykonywania zawodu lekarza nie mogą kolidować z postanowieniami Międzynarodowego Kodeksu Etyki Lekarskiej (The International Code of Medical Ethics). (Londyn 1949, Sydney 1968, Wenecja 1988)
1 W niniejszym dokumencie słowo “opieka”, użyte zostało w znaczeniu: zapobieganie, diagnozowanie, leczenie i rehabilitacja
2 jak wyżej
3 jak wyżej
4 Z powodów konstytucyjnych, Światowa Organizacja Zdrowia nie może wypowiadać się w tej kwestii
Warszawa, 17 -19 marca 2000
Tłumaczenie z oryginału angielskiego